طبق الاهيات مسيحی، انسان در صورتی نجات مي يابد كه فيض خداوند شامل حال او شود؛ براساس آموزه گناه نخستين انسانها به علت ذات فاسدشان، نميتوانند اقدامی برای نجات خويش انجام دهند. به همين دليل آگوستين اعتقاد داشت فیض يك هديه است. همين تأكيد بر هديه بودنِ فيض، مسيحيان را به سمت جبرگرايی سوق ميدهد كه به نظر مك گراث، يكی از دشوارترين و پرابهام ترين آموزه های مسيحی است :آگوستين بر آن بود كه فيض هديه است نه پاداش؛ زيرا اگر فيض پاداش بود انسانها ميتوانستند با اعمال نيك آن راخريداری كنند. اعمال انسانی هيچ نقشي در اعطای فيض ندارند؛ زيرا فيض هديه رايگان خداست به هر كس كه او بخواهد و خدا آزاد است اين فيض را به هر كسی بدهد و از هر كسي دريغ كند و همه افراد بشر آلوده‌اند و هلاكت برايشان مقدر شده و تنها كسانی نجات مييابند كه خدا آنان را برگزيده و براي نجات مقدر كرده است.[1]
گرچه اين اعتقاد آگوستين با مخالفت پلاگيوس روبه رو شد، ليكن تا زمان توماس آكوئيناس تمام نظرات بر اين متفق بود كه انسان نميتواند مدعی شود كه عدالت به معنای واقعی كلمه ايجاب ميكند كه نجات به عنوان پاداش به وی داده شود. همچنين اين انديشه كه انسانها ميتوانند از طريق دستاوردهای خودشان نجات كسب كنند به عنوان بدعت پلاگيوسی مردود اعلام شد.[2]
ژان كالون، يكي از رهبران اصلاح دينی نيز به پيروی از آگوستين معتقد بود سعادت و هلاكت انسانها را حكم ازلی خداوند تعيين كرده است؛ او ميگفت: خدا همه را يكسان خلق نميكند برخی را برای نجات و برخی را برای هلاک ابدی می‌آفريند و جبر مبنای برگزيدگی و به تبع آن پارسا شمردگی و تقديس فرد است. البته خود او اذعان داشت كه اين حكم هولناک؛ است.اين در حالی است كه در تاريخ مسيحيت علاوه بر پلاگيوس، انديشمندان ديگری نيز بر اراده آزاد انسان تأكيد كرده و به نوعی آموزه گناه نخستين و فساد ذات انسان را زير سؤال برده اند؛ برای مثال تئوفيلوس معتقد است: اگر انسان به سمت شيطان و نافرمانی خدا و مرگ برود خود او موجب اين موضوع شده است، زيرا خداوند انسان را آزاد و قدرتمند آفريد.[3]ايرنائوس ميگويد: انسان موجودی سرشار از شعور است (به مانند خداوند) و از اين جنبه آزاد وقدرتمند آفريده شده است؛ اين خود اوست كه گاه خوب و گاه بد ميشود گاه كاه و گاه گندم ميشود[4] .كلمنت اسكندريه ميگويد: ما به وسيله اراده خودمان اين راه را برگزيديم و آنرا ادامه داديم.[5]
پی نوشت:
[1] الستر، مك گراث، درآمدی بر الهيات مسيحي، صفحه 504
[2] همان، صفحه 484
[3] دیوید برت، دیکشنری باورهای اولیه مسیحی، صفحه 286
[4] همان، صفحه 286
[5] همان، صفحه 287
:: موضوعات مرتبط:
مسیحیت ,
,
:: برچسب‌ها:
نقد کتاب مقدس ,
نقد مسیحیت ,
,
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
آمار
وب سایت:
